ျမန္မာသမိုင္းနွင့္ မွန္နန္းရာဇဝင္ ၃
Posted on 22.1.2011 by
tharhtootbr
သိန္းခိုမင္း သကၠရာဇ္ ၂၆၃ မွ ၂၇၉-ခုႏွစ္
သိန္းခိုမင္းသည္ ပုဂံမင္းဆက္ ျမင္းခံငေခြး ေခၚ စေလငေခြး၏ သားေတာ္ျဖစ္သည္။ စေလငေခြး လြန္ေလေသာ္ သားေတာ္ သိန္းခိုမင္း ဆက္ခံသည္။ သိန္းခိုမင္း ထီးနန္းစိုးစံခ်ိန္ ၁၆-ႏွစ္ရွိခ်ိန္တြင္ ေတာကစားရာသြားရာတြင္ ထမင္းမြတ္၍ သခြားသီးမ်ားကို ဆြတ္ခူး စားေသာက္လွ်င္ ေတာင္သူၾကီး တူးရြင္းျဖင္႔ ရိုက္သတ္၍ ကံေတာ္ကုန္ေလသည္။
သိန္းခိုမင္း ကံကုန္ေသာအခါ ေတာင္သူႀကီးအား မူးမတ္မ်ားက နန္းတင္ေလေသာအခါ ေတာင္သူႀကီးမင္းဟု တြင္ေလသည္။
ေတာင္သူႀကီးမင္း
From Myanmar Online Encyclopedia
ေတာင္သူႀကီးမင္းသည္ ပုဂံမင္းဆက္ သိန္းခိုမင္း ကံေတာ္ကုန္လြန္ၿပီးေနာက္ မူးမတ္မ်ားတင္ေသာ မင္းျဖစ္ေလသည္။ ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၇၉ တြင္ ေတာင္သူၾကီးမင္း နန္းတက္ခဲ႔၏ ။ထိုမင္း ကို နတ္ေတာ္ေက်ာင္းတကာ ၊ မင္းအိုခ်မ္းသာ ၊ ေညာင္ဦးေစာရဟန္း ဟူ၍ အမ်ိဳးမ်ိဳး အမည္တြင္သည္။ တူးရြင္းျဖင္႔ ရိုက္သတ္ျပီး မင္းျဖစ္လာသူ ငတပါးမင္း (မင္းရိုး မဟုတ္ေသာမင္း) ျဖစ္သည္။
- (သကၠရာဇ္ ၅၆၂ တြင္ ၂ ခုအၾကြင္းထား သကၠရာဇ္ ျဖိဳခဲ႔ေသာ ဆရာသဃၤရာဇ္ ေခၚ ပုပၸါးေစာရဟန္းမင္း ႏွင္႔ကြဲျပားေစရန္ သကၠရာဇ္ျဖိဳ ေစာရဟန္းမင္း ကို ပုပၸားေစာရဟန္း ၊ ေတာင္သူၾကီးမင္း ကို ေညာင္ဦး ေစာရဟန္း ဟု ခြဲျခားသတ္မွတ္၏။)
ပါးစပ္ရာဇ၀င္
အခါတစ္ပါးက သိန္းခိုမင္းသည္ ေတာလည္ထြက္ရာမွ မ်က္ေစ႔လည္လမ္းမွားလ်က္ ေတာင္သူႀကီးတစ္ဦး၏ ယာခင္းအနီး ေရာက္သြားခဲ့သည္။ အဆိုပါဘုရင္သည္ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ေနၿပီး ေရငတ္လွသည္ျဖစ္ရာ ေတာင္ယာခင္းရွိ သခြားသီးမ်ားအား ပိုင္ရွင္ႏွစ္လိုမႈရွိမရွိ ဆင္ျခင္စဥ္းစားမေနပဲ ဆြတ္ယူစားသံုးမိသည္။ ထိုအျခင္းအရာကို ယာခင္းရွင္ ေတာင္သူႀကီး ျမင္ေလေသာ္ လြန္စြာအမ်က္ထြက္လ်က္ ဘုရင္အား တူးရြင္းျဖင္႔ မွားယြင္းသတ္မိသည္။ မူးမတ္တို႔ေရာက္လာၿပီးအေၾကာင္းစံုသိလတ္ေသာ္ ဘုရင္ကိုသတ္သူသည္ ဘုရင္လုပ္ရမည္ဟု ၀ိုင္း၀န္းအၾကပ္ကိုင္ေျပာဆိုကာ ေတာင္သူႀကီးအား နန္းေတာ္သို႔ေခၚသည္။ ေတာင္သူႀကီးကား (ေခြးမႀကီးႏို႔ကို ေခြးကေလးမ်ားစို႔ေနသလို) အစီအရီ သီးေနေသာ သခြါးခင္းကို စြန္႕၍ မင္းမလုပ္လိုပါ ဟု အေက်ာက္အကန္ျငင္းဆန္ေသးေသာ္လည္း အမတ္မ်ားကိုမလြန္ဆန္ႏိုင္ပဲလိုက္ပါသြားရသည္။ မူးမတ္မ်ားက တိုင္းေရးျပည္ရာ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္မည္စိုး၍ ရွင္ဘုရင္ေဟာင္းလြန္ေလေၾကာင္း မေပါက္ၾကားေစပဲ ဘုရင္နာမက်န္းဟန္ျဖင့္ ၀ွက္ေခၚလာေသာ ေတာင္သူႀကီးအား နန္းဓေလ႔ထံုးစံ ထီးမူနန္းဟန္တို႔ တစ္ပါတ္ခန္႔ သင္ၾကားေပးၿပီးမွ ညီလာခံထြက္ေစသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွန္ကို မသိေသာ နန္းတြင္းသားအခ်ဳိ႕က ေတာင္သူႀကီးမင္းအား စတင္ေတြ႕ျမင္ရစဥ္ တြင္ (ဟင္ ငါတို႔ ေရႊနန္းရွင္လည္း မဟုတ္ပါလား) စသည္ျဖင့္ အံ့အားသင့္ ေရရြတ္မိေလရာ နန္းမေဆာင္ရွိ ေက်ာက္ရုပ္ႀကီးက ထိုသူတို႔အားေထာင္းေလသည္ ဟူ၏။
မင္းေလာင္းေပၚမည္
ေတာင္သူႀကီးမင္း လက္ထက္တြင္ ေၾကာင္ျဖဴမင္းသားသည္ ကြမ္းေဆာ္ရေသာ ရာထူးကို ရေလသည္။ ေတာင္သူႀကီးမင္း ထီးနန္းစိုးစံခ်ိန္ ၃၃-ႏွစ္ရွိခ်ိန္တြင္ ပုဂံတုရင္းေတာင္ေျခတြင္ မင္းေလာင္း ေပၚမည္ ဟူေသာ သတင္းစကား ျဖစ္ေပၚလာခဲ႔သည္ ။ ေၾကာင္ျဖဴမင္းသားလည္း မင္းေလာင္းၾကည္႔ရန္အသြား လမ္းတြင္ အဘိုးအိုတစ္ဦးက ျမင္းတစီး ၊ လွံတလက္ ႏွင္႔ မင္း၀တ္မင္းစား မ်ား ေပးခဲ႔သည္ ဆို၏ ။ (ရာဇ၀င္ အရမူ သိၾကားမင္းက ဆက္သေသာ နတ္ျမင္းပ်ံ ၊ တံ ၊ ပတၱျမားလက္စြပ္ ၊ သီလ၀ံသ ဒါး တို႕ ကို ဆက္ႏွင္းခဲ႔ သည္ ဆို၏) ေၾကာင္ျဖဴမင္းသား တုရြင္းေတာင္ေျခေရာက္သြားခ်ိန္တြင္ သူ႔လို မင္းေလာင္းလာေစာင္႔ ၾကည္႔ ၾကကုန္ေသာ လူအေပါင္းက ေၾကာင္ျဖဴမင္းသား ကို မင္းေလာင္းဟုသတ္မွတ္ျပီး နန္းေတာ္အေရာက္ ေခၚေဆာင္ သြား ရာ လက္ရွိမင္း ေတာင္သူႀကီးမင္းမွာ ေဒါသျဖင္႔ နန္းထက္က က်ေသသျဖင္႔ ေၾကာင္ျဖဴမင္း ထီးနန္းရေလသည္။
ဘ၀နိဂံုး
အမွန္တကယ္ ကြယ္လြန္ပံုကို ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴ မင္းတြင္ၾကည့္ပါ။ ေတာင္သူႀကီးမင္း ကံကုန္ေသာအခါ တန္နက္မင္း၏ သားေတာ္ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴ မင္း နန္းတက္သည္။
ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္း သကၠရာဇ္ ၃၁၂ မွ ၃၃၃- ခုႏွစ္
ကြမ္းေဆာင္ေၾကာင္ျဖဴမင္းသည္ ပုဂံမင္းဆက္ (၃၅)ဆက္ေျမာက္ တန္နက္မင္း၏ သားေတာ္တစ္ပါးျဖစ္သည္။ အိမ္နိမ္႔ ၅၈ ၊ စည္းစိမ္ ၂၂ ။ သက္ေတာ္ ၈၀ ။ နံေတာ္ တနဂၤေႏြသား ျဖစ္သည္။
ေတာင္သူႀကီးမင္းလက္ထက္တြင္ ငယ္ရြယ္စဥ္က မိခင္ျဖစ္သူႏွင့္ အတူေနထိုင္ႀကီးျပင္းခဲ့သည္။ အရြယ္ေရာက္ေသာ္ ကြမ္းေဆာ္သည့္ အလုပ္ျဖင့္ မင္းမႈထမ္းျဖစ္လာသည္။ အလုပ္တာ၀န္အရ ေန႔စဥ္ နန္းတြင္းသို႔ အခစား၀င္ရသည္။ တစ္ရက္တြင္ "မင္းေလာင္းေပၚမည္" ဟူေသာေကာလဟာလေပၚထြက္လာၿပီး ကြမ္းေဆာ္လုလင္လည္း မင္းေလာင္းၾကည့္ရန္ နန္းေတာ္သို႔ နံနက္ေစာေစာ ထြက္လာသည္။ လမ္းခရီးတြင္ အဘိုးအိုေယာင္ေဆာင္ထားသည့္ သိၾကားမင္းႏွင့္ ေတြ႕ကာ အဘိုးအိုက မိမိလည္း မင္းေလာင္းၾကည့္ရန္လာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မိမိပစၥည္းမ်ားကို မင္းေလာင္းၾကိဳသည့္ နန္းေတာ္အ၀င္၀သို႔ ယူေဆာင္သြားေပးရန္ ေျပာဆိုသည္။ သို႔ျဖင့္ ကြမ္းေဆာ္သည္ အဘိုးအိုေပးသည့္ မကိုဋ္သရဖူ၊ အရိႏၷမာလွံ ႏွင့္ ျမင္းျဖဴတို႔ကို စီးကာ မင္းေလာင္းႀကိဳသည့္ နန္းေတာ္၀သို႔ ထြက္လာခဲ့သည္။ အဆင္တန္ဆာဆန္းမ်ား ဆင္ျမန္းကာ ျမင္းျဖဴစီးလာသည့္ ကြမ္းေဆာ္ကို လူအမ်ားျမင္လွ်င္ မင္းေလာင္းဟု တစ္ညီတစ္ညႊတ္ထဲ လက္ခံရိုက်ိဳးသျဖင့္ မင္းအျဖစ္ကိုရသည္။ ေတာင္သူႀကီးမင္းလည္း နန္းေတာ္ေလသာေဆာင္မွ အရွိန္လြန္ျပဳတ္က်သျဖင့္ ကြယ္လြန္သည္။
- (အထက္ပါပါးစပ္ရာဇ၀င္မွာ လူသိမ်ားေသာ အခ်င္းအရာျဖစ္သည္။ ထိုဇာတ္လမ္းကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ နန္းေတာ္တြင္းမွ တန္နက္မင္း၏ ကြၽန္ရင္းမ်ားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေတာင္သူႀကီးမင္း၏ ညံ့ဖ်င္းမႈကို သိျမင္သျဖင့္ ဘုရင္သစ္တစ္ပါး တင္ေျမွာက္လိုသူတို႔ကေသာ္လည္းေကာင္း တန္နက္မင္းအဆက္အႏြယ္ျဖစ္သည့္ ကြမ္းေဆာ္ကို တစ္ဖက္လွည့္ျဖင့္ နန္းတင္ရန္ ႀကိဳးစားျခင္းျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။)
ေၾကာင္ျဖဴမင္း(ဇတ္ျမဳတ္ေနထိုင္ရာ အရပ္ကို အစြဲျပဳ၍ေခၚေသာအမည္) သို႔မဟုတ္ ကြမ္းေဆာ္မင္း (လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာအလုပ္ကို အစြဲျပဳ၍ ေခၚေသာအမည္) ျဖစ္သည္။ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴသည္ သကၠရာဇ္ ၃၂၆ တြင္ ထီးနန္းရေလသည္။ နန္းတက္ၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ေတာင္သူႀကီးမင္း တင္ေျမွာက္ခဲ႔ေသာ မိဖုရား ၃ပါး ကိုပင္ မိဖုရား ဆက္ တင္ေျမာက္ခဲ႔ရာ ေတာင္ျပင္သည္မိဖုရား တြင္ ေတာင္သူႀကီးမင္း၏ ပဋိသေႏၶပါလာေလရာ က်ဥ္စိုးကို ဖြားျမင္ေလသည္။ ထို႔အတူ အလယ္ျပင္သည္ မိဖုရားတြင္လည္း ေတာင္သူႀကီးမင္း၏ ပဋိသေႏၶ ပါလာေလရာ စုကၠေတးကို ဖြားျမင္ေလသည္။ စုကၠေတးထက္ က်ဥ္စိုးမင္းသားက ၆-လႀကီးသည္။ ေျမာက္ျပင္သည္ မိဖုရား ႏွင္႔ ေၾကာင္ျဖဴ မင္း တို႔ မွ အေနာ္ရထာကို ဖြားျမင္ေလသည္။ မိဖုရား ၃ပါးတို႔ မွာ ညီအစ္မေတာ္ၾကရာ က်ည္းစို၊ စုကၠေတး ႏွင္႔ အေနာ္ရထာ တို႔မွာ ၀မ္းကြဲ ညီအစ္ကို ေတာ္စပ္ၾကသည္။ စုကၠေတးက ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ ပါးရည္နတ္ရည္ရွိသည္။ က်ဥ္စိုးမင္းသားသည္ မိဖုရားႀကီးမွ ေမြးဖြားေသာေၾကာင့္ အေရးပါလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စုကၠေတးသည္ က်ဥ္စိုးမင္းသားထံ အျမဲခ်ည္းကပ္သည္။
ကြမ္းေဆာ္ ေၾကာင္ျဖဴမင္း နန္းစံ ၂၂ ႏွစ္ရခ်ိန္တြင္ စုကၠေတးမင္းသား၏ အၾကံႏွင့္ က်ဥ္စိုးမင္းသားတို႔ ပူးေပါင္းကာ ေက်ာင္းေဆာင္ တစ္ေဆာင္(ေက်ာင္းအျဖဴ) ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ ေရစက္ခ်အလွဴ၌ သာဓုေခၚေပးရန္ မင္းႀကီးကို ဖိတ္ၾကားရာ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းလည္း ၾကြေရာက္ေလသည္။ ေက်ာင္းအျဖဴသို႔ ေရာက္လွ်င္ သီတင္းသံုးမည့္ ပုဂိၢဳလ္မေတြ႔သျဖင့္ေမးရာ မင္းႀကီးပင္ျဖစ္သည္ ဟုဆိုကာ နန္းခ်လိုက္ေလသည္။ သို႔ျဖင့္ ကြမ္းေဆာ္မင္းလည္း ထိုေက်ာင္းငယ္တြင္ပင္ ရဟန္း၀တ္ျဖင့္ ေနထိုင္သြားရေလသည္။
- (ေက်ာင္းအျဖဴသို႔ ပို႔ကာေနေစသျဖင္႔ ေက်ာင္းျဖဴမင္း ဟုေခၚသည္ ဟူေသာ အယူအဆ မ်ားလည္း ရွိပါသည္။)
ထို႔ေနာက္ သားေတာ္ စုကၠေတးက ထီးနန္းစိုးစံေတာ္မူသည္။ ေနာက္တြင္ အေနာ္ရထာက စုကၠေတးအား စီးခ်င္းထိုးကာ အႏိုင္ရၿပီးေနာက္ ဖခင္ျဖစ္သူအား နန္းအပ္ေသာ္လည္း လက္မခံဘဲ သားျဖစ္သူ အေနာ္ရထာကိုသာ မင္းျပဳေစသည္ ဟုဆိုသည္။ [1]
သကၠရာဇ္ ၆၇၅-ခု ေရး ျမင္းကပါ ဂူေျပာက္ငယ္ မင္စာ တြင္ ေကႅာင္ဖႅဴ (ေက်ာင္းျဖဴ) မင္းအေၾကာင္းကို ေတြ႔ရသည္။ အရစ္ ႏွင္႔ မေရးဘဲ လဆြဲအရစ္ႏွင္႔ ေရးသည္ ။ျဖဴေသာေက်ာင္း ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ [2]
- မွတ္ခ်က္။ ။သကၠရာဇ္မ်ားကို ဦးကုလားေရးေသာ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္စာအုပ္မွ အမွန္ယူ ေရးသားပါသည္။