ျမန္မာသမိုင္းနွင့္ မွန္နန္းရာဇဝင္ ၄
Išsiųsta 2011-01-24 iki
tharhtootbr
က်ဥ္စိုး
From Myanmar Online Encyclopedia
က်ဥ္စိုးမင္းသည္ အမွန္တကယ္မွာ ေတာင္သူႀကီးမင္းႏွင့္ ေတာင္ျပင္သည္ မိဖုရားႀကီးမွ ပဋိသေႏၶျဖစ္ေလသည္။ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္း နန္းတက္ၿပီးေနာက္တြင္ ေတာင္သူႀကီးမင္း တင္ေျမွာက္ခဲ႔ေသာ မိဖုရား ၃ပါး ကိုပင္ မိဖုရားဆက္ တင္ေျမာက္ခဲ႔ရာ က်ဥ္စိုးမင္းသည္ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းႏွင့္ ေတာင္ျပင္သည္ မိဖုရားႀကီးမွ ဖြားျမင္ေသာ သားေတာ္ျဖစ္လာေလသည္။ ထို႔အတူ အလယ္ျပင္သည္ မိဖုရားတြင္လည္း ေတာင္သူႀကီးမင္း၏ ပဋိသေႏၶပါလာေလရာ စုကၠေတးကို ဖြားျမင္ေလသည္။ စုကၠေတးထက္ က်ဥ္စိုးမင္းသားက ၆-လႀကီးသည္။
စုကၠေတးမင္းသား၏ အၾကံႏွင့္ က်ဥ္စိုးမင္းသားတို႔ ပူးေပါင္းကာ ေက်ာင္းေဆာင္တစ္ေဆာင္ (ေက်ာင္းအျဖဴ)ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ ေရစက္ခ်အလွဴ၌ သာဓုေခၚေပးရန္ မင္းႀကီးကို ဖိတ္ၾကားရာ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းလည္း ၾကြေရာက္ေလသည္။ ေက်ာင္းအျဖဴေရာက္လွ်င္ သီတင္းသံုးမည့္ ပုဂိၢဳလ္မေတြ႔သျဖင့္ေမးရာ မင္းႀကီးပင္ျဖစ္သည္ဟုဆိုကာ နန္းခ်လိုက္ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ က်ဥ္စိုးမင္းသား နန္းတက္ခဲ့သည္။
က်ဥ္စိုးမင္းသား ၆-ႏွစ္မွ် ထီးနန္းစိုးစံၿပီးေနာက္ တစ္ေန႔ ေတာကစားထြက္ရင္း သမင္တစ္ေကာင္ ေရေသာက္ေနသည္ကို ေတြ႔သျဖင့္ အသာေခ်ာင္းေျမာင္း ေနေလသည္။ ထိုစဥ္အတြင္း ေတာလိုက္မုဆိုးတစ္ဦးကလည္း ယင္းသမင္ကို ေတာစပ္ခ်ဳံပုတ္ တစ္ေနရာမွ ေခ်ာင္းေျမာင္းေနေလသည္။ သမင္သည္ က်ဥ္စိုးမင္းသားအား ေတြ႔သည္ႏွင့္ ႐ုတ္တရက္လန္႔၍ ေျပးရာ မုဆိုးပစ္လိုက္သည့္ျမားက က်ဥ္စိုးမင္းကို ထိမွန္လွ်က္ နတ္ရြာစံရေလသည္။
- (သမိုင္းတြင္ ညီေတာ္ စုကၠေတးကလုပ္ၾကံသျဖင့္ က်ဥ္စိုးမင္း ကြယ္လြန္သည္ဟု မွဴးမတ္အခ်ဳိ႕က မွတ္ယူၾကသည္။ အမွန္တကယ္တြင္လည္း သံသယျဖစ္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ ပုဂံဘုရင္တစ္ပါးတည္း ေတာကစားထြက္ျခင္း၊ သာမန္မုဆိုးတစ္ဦး၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ ျမားမွန္ကာ ဘုရင္နတ္ရြာစံရျခင္းမွာ ယုတၱိမရွိလွေပ။)
ပုဂံေနျပည္ေတာ္တြင္ က်ဥ္စိုးမင္း၏ သတင္းကို ညီေတာ္ စုကၠေတးမင္းသားက ဖံုးဖံုးဖိဖိျပဳကာ ထီးနန္းကို ဆက္ခံေလသည္။[1]
စုကၠေတး
From Myanmar Online Encyclopedia
စုကၠေတးမင္းသည္ အမွန္တကယ္မွာ ေတာင္သူႀကီးမင္းႏွင့္ အလယ္ျပင္သည္ မိဖုရားႀကီးမွ ပဋိသေႏၶျဖစ္ေလသည္။ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္း နန္းတက္ၿပီးေနာက္တြင္ ေတာင္သူႀကီးမင္း တင္ေျမွာက္ခဲ႔ေသာ မိဖုရား ၃ပါး ကိုပင္ မိဖုရားဆက္ တင္ေျမာက္ခဲ႔ရာ စုကၠေတးသည္ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းႏွင့္ အလယ္ျပင္ မိဖုရားမွ ေမြးဖြားေသာ သားေတာ္ျဖစ္လာေလသည္။ က်ဥ္စိုးမင္းသားကို ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းႀကီး၏ ေတာင္ျပင္သည္ မိဖုရားႀကီးမွ ဖြားျမင္သည္။ စုကၠေတးထက္ က်ဥ္စိုးမင္းသားက ၆-လႀကီးသည္။ စုကၠေတးက ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ ပါးရည္နတ္ရည္ရွိသည္။ က်ဥ္စိုးမင္းသားသည္ မိဖုရားႀကီးမွ ေမြးဖြားေသာေၾကာင့္ အေရးပါလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စုကၠေတးသည္ က်ဥ္စိုးမင္းသားထံ အျမဲခ်ည္းကပ္သည္။
စုကၠေတးမင္းသား၏ အၾကံႏွင့္ က်ဥ္စိုးမင္းသားတို႔ ပူးေပါင္းကာ ေက်ာင္းေဆာင္တစ္ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ ေရစက္ခ်အလွဴ၌ သာဓုေခၚေပးရန္ မင္းႀကီးကို ဖိတ္ၾကားရာ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းလည္း ၾကြေရာက္ေလသည္။ ေက်ာင္းေရာက္လွ်င္ သီတင္းသံုးမည့္ ပုဂိၢဳလ္မေတြ႔သျဖင့္ေမးရာ မင္းႀကီးပင္ျဖစ္သည္ဟုဆိုကာ နန္းခ်လိုက္ေလသည္။ စုကၠေတးမင္းသားသည္ ေနာင္ေတာ္ က်ဥ္စိုးမင္းသားကို နန္းတင္ေလသည္။ က်ဥ္စိုးမင္းသား ၆-ႏွစ္မွ် ထီးနန္းစိုးစံၿပီးေနာက္ နတ္ရြာစံေသာအခါ ညီေတာ္ စုကၠေတးနန္းတက္လာသည္။
စုကၠေတးမင္းႏွင့္ အေဖတူ အေမကြဲ ျဖစ္ေသာ အေနာ္ရထာ၏ မယ္ေတာ္ကို မိဖုရားအျဖစ္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က စုကၠေတးမင္း က အေနာ္ရထာအား ေျပာခဲ့သည့္ "ညီသားေနာင္မယ္"ဆိုသည့္ စကားရပ္မွာ သမိုင္းတြင္ခဲ့ရသည္။ အေနာ္ရထာသည္ စုကၠေတးမင္းအား မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ နန္းေတာ္မွထြက္ျပီး စစ္တိုက္ရန္ လူသူစုေဆာင္းခဲ့သည္။ ပုဂံကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ရန္ ခ်ီတက္လာျပီးေနာက္ စစ္ျဖစ္လ်ွင္ လူအမ်ားအျပား ေသေက်ပ်က္စီးမည္ ကို မလိုလားသျဖင့္ ေနာင္ေတာ္ စုကၠေတးမင္း နွင့္ ျမင္းကပါအရပ္တြင္ တစ္ဦးခ်င္းစီးခ်င္းထိုးခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ အေနာ္ရထာ အနိုင္ရရွိျပီး စုကၠေတးမင္း နတ္ရြာစံေတာ္မူသည္။[1]
အေနာ္ရထာ
From Myanmar Online Encyclopedia
| ပုဂံ |
 |
| အေနာ္ရထာ |
| အိမ္နိမ့္စံ |
နန္းစည္းစိမ္ |
သက္ေတာ္ |
| |
|
|
| မင္းဆက္ |
၄၂ ဆက္ေျမာက္ |
| ေမြးဖြား ခုႏွစ္ |
|
| နံေတာ္ |
|
| မိဘအမည္ |
ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္း+ ေျမာက္ျပင္သည္ မိဖုရား |
| အမည္ရင္း |
|
| ဘြဲ႔ေတာ္မ်ား |
|
| နတ္ရြာစံ ခုႏွစ္ |
၄၃၉-ခုႏွစ္ |
| ေနျပည္ေတာ္ |
ပုဂံ |
| ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈ |
ပထမျမန္မာနိုင္ငံ ထူေထာင္ေသာမင္း |
| ဆက္ခံမည့္မင္း |
ေစာလူးမင္း |
အေနာ္ရထာမင္း (ျမန္မာ ၃၇၆-၄၃၉)အား အေနာ္ရထာမင္းေစာဟူ၍လည္း တြင္သည္။ အေနာ္ရထာမင္းသည္ ပထမ ျမန္မာ မြန္ ပ်ဴ နိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ပုဂံမင္း ၅၅ ဆက္အနက္ ၄၂ ဆက္ေျမာက္ မင္းျဖစ္သည္။ ပုဂံဘုရင္ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းႏွင့္ မိဖုရား ေျမာက္ျပင္သည္ တို႔မွ သကၠရာဇ္ ၃၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္ေသာသားေတာ္ ျဖစ္သည္။ အရည္းႀကီးတို႕၀ါဒ ႏွိမ္နင္း၍ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားေစခဲ့သည္။ ဆည္ေျမာင္း ကန္ေခ်ာင္းတို႕ တည္ေဆာက္ရာ၊ ႏိုင္ငံေတာ္၏ စီးပြားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး စနစ္ကို စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
အေနာ္ရထာ (သို႔) ပုဂံသမိုင္းမ်က္ႏွာစာ
ပုဂံေဒသ မွ ယေန႔တိုင္ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေသးေသာ ဘုရား ပုထိုး ေစတီမ်ား၏ သမိုင္း မ်က္ႏွာစာ အစကို ရွင္အရဟံ ႏွင့္ လက္တြဲကာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သူ သို႔မဟုတ္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကို ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း ေဒသတြင္ ျပန္ပြား စည္ပင္ေစခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ အေနာ္ရထာသည္ ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းႏွင့္ ေျမာက္ျပင္သည္ မိဖုရားမွ ေမြးဖြားေသာ သားေတာ္ျဖစ္သည္။ ဖြားျမင္ၿပီးေနာက္ က်ဥ္စိုးမင္းက ထီးနန္းအစဥ္အလာမပ်က္ အႏုရာဓရြာကို စားေစဟု ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အႏုရာဓ ရြာစား မင္းသား ဟုေခၚတြင္သည္။
ထီးနန္းရရွိပုံ
ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴမင္းကိုသားေတာ္ႏွစ္ပါးျဖစ္သည့္ က်ဥ္စိုး ႏွင့္ စုကၠေတးတို႔က အေကာက္ၾကံကာ နန္းခ်ျပီး က်ဥ္စိုးမင္းသား နန္းတက္သည္။ ေျခာက္ႏွစ္အၾကာတြင္ ညီေတာ္ စုကၠေတး ကလုပ္ၾကံသျဖင့္ က်ဥ္စိုးမင္းလြန္ျပီးေနာက္ စုကၠေတးမင္း ထီးနန္းျပဳေနခဲ့သည္။ စုကၠေတးမင္းသည္ အေဖတူ အေမကြဲ ျဖစ္ေသာ အေနာ္ရထာ၏ မယ္ေတာ္ကို မိဖုရားအျဖစ္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က စုကၠေတးမင္းသည္ အေနာ္ရထာအား "ညီသားေနာင္မယ္"ဟု ေခၚလိုက္ေလသည္။
- ("ညီသားေနာင္မယ္"၏ ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္မွာ ညီလည္းညီ၊ သားလည္းသား ဟူေသာအဓိပၸါယ္မ်ိဳးေပါက္သည္။ အေနာ္ရထာ၏ ေမြးမိခင္ ေျမာက္ျပင္သည္ မိဖုရားကို စုကၠေတးက မိဖုရားေျမွာက္ လိုသည္ဟု ဆိုလိုရင္းျဖစ္သည္။) ထိုစကားရပ္မွာ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ သမိုင္းတြင္ခဲ့ရေလသည္။ [1]
စုကၠေတး ၏ မိခင္ အလယ္ျပင္သည္ မိဖုရား ႏွင္႔ အေနာ္ရထာ ၏ မိခင္ ေျမာက္ျပင္သည္ မိဖုရားတို႔မွာ ညီအစ္မ ျဖစ္ရာ အေနာ္ရထာ ၏ မိခင္မွာ စုကၠေတး ၏ မိေထြးေတာ္သည္။ ထိုစကားကို အေနာ္ရထာ သိရေသာအခါ စုကၠေတးမင္းအား မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ နန္းေတာ္မွထြက္ျပီး ပုပၸားအရပ္သို႔ ေရွာင္တိမ္းေလေတာ႔သည္။ အေနာ္ရထာသည္ စစ္တိုက္ရန္ လူသူစုေဆာင္းခဲ့သည္။ ပုဂံကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ရန္ ခ်ီတက္လာျပီးေနာက္ စစ္ျဖစ္လ်ွင္ လူအမ်ားအျပား ေသေက်ပ်က္စီးမည္ ကို မလိုလားသျဖင့္ ေနာင္ေတာ္ စုကၠေတးမင္း နွင့္ ျမင္းကပါအရပ္တြင္ တစ္ဦးခ်င္းစီးခ်င္းထိုးခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ အေနာ္ရထာ အနိုင္ရရွိျပီး ပုဂံတြင္မင္း ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အစုလိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ျခင္း
အေနာ္ရထာလက္ထက္တြင္ ထူးျခားေသာ နိမိတ္တစ္ခုေတြ႔သျဖင့္ သူ၏ ပုေရာဟိတ္ ေဗဒင္ဆရာမ်ားျဖစ္ေသာ ဟူးရားျဖဴ၊ ဟူးရားညိဳတို႔ကို ေမးျမန္းရာ ေနာင္တြင္ ေပၚမည့္ မင္းေလာင္းသည္ ယခု ပဋိသေႏၶတည္ေနျပီဟု နိမိတ္ဖတ္ျပၾကသည္။ အေနာ္ရထာသည္ သူ၏ ထီးနန္းကို မစြန္႔ခ်င္သျဖင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိန္းမအားလုံးကို သတ္ေစသည္။ ထို႔ေနာက္ ကာလအတန္ၾကာတြင္ သတိရသျဖင့္ ပုေရာဟိတ္တို႔အား ထပ္၍ ေမးျမန္းရာ ပုေရာဟိတ္တို႔က ယခုလ်ွင္ နို႔စို႔အရြယ္ရွိေနျပီဟု ဆိုျပန္သျဖင့္ နို႔စို႔အရြယ္ကေလးအားလုံးကို သတ္ေစသည္။ ပုေရာဟိတ္တို႔ကို ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ထပ္၍ ေမးျမန္းရာ ယခု ႏြားေက်ာင္းသား အရြယ္ရွိေနျပီဟု ဆိုသျဖင့္ ႏြားေက်ာင္းသားအရြယ္အားလုံး ကို သတ္ေစသည္။ ေနာက္နွစ္အတန္ၾကာတြင္ ထပ္၍ ေမးေသာ အခါ ယခု ရဟန္းျပဳေနၿပီ။ အကယ္၍ နန္းေတာ္တြင္းသို႔ ဆြမ္းဖိတ္ေကြ်းျပီး နန္းသုံးခရားျဖင့္ ေရတိုက္ပါက အာခံတြင္းမွ စက္ေရာင္ထြက္ေသာ သူသည္ မင္းေလာင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နန္းေတာ္သို႔ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ပင့္ဖိတ္၍ ဆြမ္းေကြ်းေေသာ အခါ စက္ေရာင္ထြက္သူကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုအခါ အေနာ္ရထာက ဟူးရားျဖဴ နွင့္ ဟူးရားညိဳတို႔အား ဤသူသည္ ငါ၏ ထီးနန္းကို သိမ္းပိုက္မည့္သူလားဟု ေမးရာ ဟူးရားတို႔က မဟုတ္။ ေနာင္ မင္းဆက္တစ္ဆက္ေက်ာ္မွ မင္းျဖစ္မည့္သူျဖစ္သည္ဟု ဆိုသျဖင့္ အေနာ္ရထာသည္ ငါ့ထီးနန္းကို လုယူမည္ထင္သျဖင့္ မဆိုင္ေသာ လူမ်ားစြာကို အေၾကာင္းမဲ့သတ္ျဖတ္မိေလျပီဟု ေနာင္တရသည္။ အေနာ္ရထာသည္ ထိုသူအား နန္းေတာ္သို႔ ေခၚ၍ သူေကာင္းျပဳထားျပီး ထိုသူမွာ ေခတ္ၾကာေသာ္ က်န္စစ္သားျဖစ္သည္။